बेइजिङको विजय दिवस परेड केवल सैन्य शक्तिको प्रदर्शन मात्र होइन, विश्व राजनीति र भविष्यको शक्ति-सन्तुलनबारे गहिरो सन्देश दिने रंगमञ्च पनि बन्यो। तियानमेन स्क्वायरमा चीनका राष्ट्रपति सी चिनफिङ, रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन र उत्तर कोरियाली नेता किम जोङ उन काँधमा काँध मिलाउँदै अगाडि बढिरहँदा, प्रत्यक्ष प्रसारणले एउटा अनपेक्षित संवाद संसारभर छ्यापछ्याप्ती भयो। हट माइक्रोफोनमा कैद भएको सी–पुटिनको निजी वार्तालापले सैन्य परेडलाई केही समयका लागि बायोटेक्नोलोजी र अमरत्वको बहसमा रूपान्तरण गरिदियो।
राजनीतिक शक्ति, सामरिक गठबन्धन र वैकल्पिक विश्वव्यवस्थाबारे ठूला भाषणहरू भइरहेका बेला यी दुई नेताहरू भविष्यमा अंग प्रत्यारोपणमार्फत जीवन लम्ब्याउने सम्भावनाबारे उत्साहपूर्वक कुरा गरिरहेका थिए। “७० वर्ष आजकल के नै हो र?” सीको भनाइलाई मन्दारिन अनुवादकले पुटिनका कानमा सुनाउँदा, पुटिनले थपे—“मानव अंग निरन्तर प्रत्यारोपण गर्न सकिने भएमा मानिस झन् युवा भएर बाँच्न सक्छ, अमरत्व पाउन सक्छ।” अनि यसै कुरालाई सिको अनुवादकले फेरि उनको नाममा दोहोर्याए—“यो शताब्दीमा मानिस १५० वर्षसम्म बाँच्ने भविष्यवाणी भइरहेको छ।”
यो संवाद केवल व्यक्तिगत महत्वाकांक्षा वा जैविक दीर्घायुको कल्पना मात्र होइन, विश्व राजनीतिको एउटा गहिरो संकेत हो। दशकौँदेखि सत्ता सम्हालेका यी नेताहरूको लागि “आयु” केवल जैविक अवधारणामात्र होइन—सत्ताको निरन्तरतासँग गाँसिएको दार्शनिक रूपक पनि हो। अमरत्वको खोजी जैविक प्रयोगशालामा मात्र होइन, राजनीतिक संरचनामा पनि प्रकट भइरहेको देखिन्छ।
यस्तो पृष्ठभूमिमा आयोजित सैन्य परेडमा चीनले विश्वव्यापी प्रहार गर्नसक्ने परमाणु मिसाइलदेखि अत्याधुनिक हतियारसम्म सार्वजनिक गर्यो। त्यो केवल शक्ति प्रदर्शन मात्र थिएन, अमेरिकी वर्चस्वलाई चुनौती दिने, “हामीसँग विकल्प छ” भन्ने ठोस सन्देश थियो। यसैबीच अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले चीनलाई रूस र उत्तर कोरियासँग मिलेर षड्यन्त्र गरिरहेको आरोप लगाइरहेका थिए।
यस दृश्यमा एउटा विडम्बना छ—एकातिर तीन अधिनायकवादी नेताहरू काँधमा काँध हालेर भविष्यको वैकल्पिक शक्ति संरचनाको संकेत गर्दैछन्; अर्कोतर्फ उनीहरूको निजी वार्तालाप मानव जीवनको सीमा तोड्ने विज्ञानमा केन्द्रित छ। यसले देखाउँछ कि शक्ति र सत्ताको खेल केवल वर्तमान भू-राजनीतिक समीकरणमा सीमित छैन, यो जीवनको अर्थ, मृत्युको सीमा र भविष्यको अस्तित्वबारेको दार्शनिक बहससम्म फैलिएको छ।
संक्षेपमा, बेइजिङको विजय दिवस परेड केवल इतिहासको स्मरण नभएर, भविष्यको वैकल्पिक घोषणापत्र पनि बन्यो—जहाँ हतियारको गर्जन र अमरत्वको कल्पना एउटै मञ्चमा संगठित भए।
